Grensstenen zijn eenvoudige varianten van de grenspalen, in het algemeen in de vorm van een onbewerkte of bewerkte zwerf of hardstenen kei vaak zonder nader merkteken. Grenspalen en grensstenen zijn aangebracht om de grens van een rechtsgebied aan te geven, vaak in steen uitgevoerd, en daardoor moeilijk te verplaatsen. Ze staan langs (voormalige) grenzen van gemeenten, wegen, leidingen, percelen, rechtsgebieden (dan vaak banpaal geheten om aan te geven tot waar iemand als straf verbannen werd), jachtgebieden en rijksgrenzen. Naast stenen of palen werd op de droge zandgronden ook gebruik gemaakt van kleine heuveltjes, zogenaamde pollen. Pollen werden gemaakt van plaggen en hadden een diameter van 6-8 meter en een hoogte van 0,5 tot 2 meter. Op deze pollen werden dan vaak weer grensstenen of grenspalen gezet.
Ontstaan en functie
Lei Hermans, een oplettende toezichthouder bij openbare werken van de voormalige gemeente Haelen, constateerde dat grensstenen verdwenen of niet meer herplaatst werden. Hij was zich bewust van de historische waarde van de stenen. Hij verzamelde de stenen en droeg deze over aan de Heemkunde Buggenum die ook al grensstenen verzamelde. Een groot deel van de stenen zijn door hem geschonken en staan op deze plek.
Om de grensstenen te behouden voor toekomstige generaties zijn de achttien oude stenen hier in een halve cirkel geplaatst. De grensstenen stonden vroeger in het veld. Sommige boeren hadden hun eigen stenen om hun land af te bakenen. Maar er zijn ook stenen afkomstig van de Stroomverkoop Maatschappij, de voorloper van het elektriciteitsbedrijf PLEM, te herkennen aan de afkorting SVM. Ook zijn er stenen bij met de tekst AG (Antwerpen Gladbach) die terug te voeren zijn naar de IJzeren Rijn. De middelste en grootste grenssteen met het opschrift O.W.B. is van Rijkswaterstaat. De afkorting staat voor Onbeperkt Winterbed en was naar de rivierzijde gericht. Aan de landzijde staat de afkorting B.W.B.: Beperkt Winterbed. Het winterbed van een rivier heeft bij hoge waterstanden twee functies, namelijk het afvoeren van het overtollige water én een tijdelijke berging van dit water. Het onbeperkte winterbed diende hoofdzakelijk om water af te voeren. Het beperkte winterbed had vooral een waterbergende functie.  

Om die water afvoerende functie te garanderen mochten er geen obstakels in het O.W.B.-gebied staan. In het beperkte winterbed was meer toegestaan. Het klinkt verwarrend: in het onbeperkte gebied zijn er beperkingen en in het beperkte gebied juist minder. Maar er dient te worden geredeneerd vanuit de Rivierenwet van 1908, een stelsel van verboden en vergunningen. Deze wet werd in het onbeperkte gebied strikt en zonder restricties uitgevoerd, terwijl in het beperkte gebied een versoepeling van de maatregelen was toegestaan. De O.W.B.-paal in Buggenum heeft door de Maaskanalisatie al heel lang zijn functie verloren.
Overbodig werden ook de eerder genoemde grensstenen van rijke boeren in het veld, die na de ruilverkaveling geen functie meer hadden. Veelal zijn toen de veldgrensstenen verdwenen, omdat ze met de bewerking van de akker in de weg stonden. Vele inwoners van Buggenum kennen nog de veldsteen die na zo'n verwijderingsactie ruim tien jaar verwaarloosd in een greppel heeft gelegen. Ook bij infrastructurele projecten, zoals de aanleg van riolering of de verbreding van wegen, zijn de stenen rücksichtslos verwijderd. De ouderdom van de veldgrensstenen is moeilijk te bepalen. De met de hand gemaakte grensstenen van Naamse hardsteen zijn vermoedelijk ouder dan tweehonderd jaar. Ze zijn afkomstig uit steengroeves uit de Belgische Ardennen en via de Maas in Buggenum terechtgekomen.